Oyun, hayata hazırlar.

Oyun, çocuğun içsel yaşantısında uygulamayı düşündüğü süreçlerin etkinliğe dönüştürülmesine denir. Çocuğun doğasını düşündüğümüzde oyunun çocuk için ifade ettiği anlam kendisini ifade etmesine ve yine çevresinde yaşadığı olayları oyun içinde yorumlayarak yeniden kurgulaması açısından önemlidir. Oyun bu açıdan çocuğun gelişmesine ve onun kendisini tanımasına hizmet etmektedir.

"Oyun çocuğun dünyaya uyum sağlamasını mümkün kılan bir araçtır." Piaget

Oyun ile ilgili çalışan bir çok araştırmacı ve eğitimci oyunun çocukların yaratıcılıkları, akademik başarıları ve davranışlarının şekillenmesinde önemli bir yere sahip olduğunu vurgulamışlardır (Boyer,1997)Çünkü çocuk oyun içinde yaşadığı problemler karşısında yaratıcı fikirler geliştirmeye çalışacak ve olası durumlar karşısında izlemesi gereken davranışların bir ön deneyimine sahip olacaktır.

Oyun iki şekilde gerçekleştirilebilir. Bunlardan birisi yetişkinlerin yönlendirmesiyle gerçekleştirilen oyunlardır. Bu oyunlar daha çok okul öncesi dönemde gerçekleştirilen ve yetişkinlerin oyunun bir kısmına veya tamamına dahil oldukları oyun çeşididir. Bir diğeri ise serbest oyundur. Bu oyunda çocuk herhangi bir yetişkin müdahalesi olmadan kendi hayal dünyasında oluşturduğu şekilde oyununu oynar.Erken çocukluk döneminde serbest şekilde oyun oynama yolu ile çocuk bağımsız hareket edebilme ve kendine güvenmeyi öğrenir, kişiliği gelişir ve dikkat süresi artar .(Güven,2003) Bu yönüyle bir çok eğitimci, çocukların serbest oyun etkinliklerine yönlendirilmesi önermektedir.

Oyun bu işlevlerin yanı sıra çocuğun kendini fiziksel, zihinsel, psikomotor gibi alanlarda da kendini geliştirmesine olanak sağlayan bir süreçtir. Çocuk oyun içinde çeşitli fiziksel aktiviteler gerçekleştirir. Bu aktiviteler çocuğun kendi öz yeterliliklerinin farkına varmasına neden olur. Özellikle koşma, atlama, tırmanma, sürünme gibi fiziksel güç gerektiren oyunlar hem çocukların solunum, dolaşım, sindirim gibi vücut sistemlerinin düzenli çalışmasını hem de vücuttaki fazla yağların yakılmasını, iç salgı bezlerinin düzenli çalışmasını ve kasların güçlenmesini sağlar. (Baykoç Dönmez(1992) Çocukların duygusal gelişimlerin açısından da oyun, çocukların kendi duygularını ifade olanağı bulduğu en rahat ortamlardan biridir. Çocuk oluşturduğu bu yapay ortamda arkadaşlarıyla veya çevresinde yaşamış olduğu sorunlara karşı olan duygusal tepkisini daha rahat ifade edebilmektedir. Yanlış olarak görmüş olduğu duygusal tepkilerin doğrusunu oyun esnasında doğru olarak yansıtabilir.

Çocukların sosyal hayatla tanışmaları her ne kadar yapay bir ortam aracılığıyla da gerçekleştirilse de gerçek hayat kadar tehlikesi olmayan bu ortam çocuğun arkadaşlarıyla birlikte gerçekleştirildiğin de çocuğun, toplumsal yapımızın gerektirdiği kurallara göre davranmasını da kolaylaştıracaktır. Çocuk,oyun arkadaşlarıyla yaşadığı problemlere kendi açısından bir bakış geliştirecek ve karşısındakini anlamaya yönelecektir. Böylece kendisini karşısındaki arkadaşının yerine koyarak onun da haklı olabileceğini düşünecek kısacası empati yeteneği gelişecektir. Oyun esnasında yapılan görev dağılımları yoluyla çocukta sorumluluk bilinci oluşacak ve arkadaşlarıyla işbirliği içinde oynama alışkanlığı kazanacaktır. Arkadaşlarıyla gerçekleştirdiği bu oyun süreci onun başarma güdüsünü destekleyerek güven duygusunun artmasına neden olacaktır. Çocuklar özellikle serbest şekilde oynarken kontrolün kendi ellerinde olduğunu hissederler ve oyun yoluyla benlik gelişimleri de desteklenir. (Güven,2003) Çocuk bu esnasında oyun esnasında yeni kavramlarla tanışır,çok boyutlu bir düşünme süreci içine girer. Böylece oyun, çocuğun sadece fiziksel ve sosyal yönüne hitap etmenin yanında çocuğun zihinsel algısını geliştirmeye dönük bir yönde içermiş olur. Çocuğun böylesi bir algı süreci içinde yeni tatları tanımasını, cisimleri renk,koku ve dokularına göre ayırt etmesi kısacası beş duyu organını aktif bir şekilde kullanması da çocuğun zihinsel aktivitesine destek görevi görür.

---